Αριστόξενος ο Ταραντίνος

(4ος αι. π.Χ.).Μουσικός και φιλόσοφος. Γεννήθηκε στον Τάραντα, αλλά έζησε και ανέπτυξε τη δράση του κυρίως στην Ελλάδα. Σε νεαρή ηλικία μυήθηκε στις πυθαγόρειες μουσικές και φιλοσοφικές διδαχές. Γύρω στο 343 π.Χ. εγκαταστάθηκε στην Πελοπόννησο. Ύστερα από μια νέα σύντομη διαμονή του στην Ιταλία ξαναγύρισε στην Ελλάδα και παρέμεινε στην Αθήνα, όπου έγινε μαθητής του Αριστοτέλη. Η διδασκαλία των περιπατητικών, στην οποία προσχώρησε, δεν τον αποξένωσε εντελώς από την πυθαγόρεια παράδοση. Ασχολήθηκε με ποικίλα φιλοσοφικά και ιστορικά θέματα και θεωρείται ιδρυτής της βιογραφίας των περιπατητικών, αλλά κύριο ενδιαφέρον και βασική προσφορά του είναι η μελέτη της μουσικής και η διαμόρφωση σχετικής θεωρίας. Εισηγείται ως κριτήριο της μουσικής την αισθητική εμπειρία, κατά το αριστοτελικό πνεύμα, αντί της μαθηματικής θεωρίας των πυθαγορείων, δέχεται όμως, όπως οι πυθαγόρειοι, τη θεραπευτική και ηθική επίδραση της μουσικής. Εξαίρει τη μουσικότητα του Πινδάρου, του Αισχύλου και του Φρυνίχου και εισάγει τον πρώτον χρόνον ως μέτρο του ρυθμού, δηλαδή την ελάχιστη ποσότητα ή βραχύτητα της συλλαβής ως μετρική μονάδα. Σε αυτή την αρχή στηρίζεται η προσωδιακή μετρική. Ο Α. υπήρξε πολυγραφότατος, αλλά αυτά που έχουν διασωθεί από το σύνολο των συγγραφών του είναι λίγα και αποσπασματικά. Μεταξύ των έργων του, σύμφωνα με αναφορές της Σούδας, του Διογένη του Λαέρτιου, του Πλουτάρχου κ.ά., είναι τα Ιστορικά υπομνήματα, Τα σποράδην, Πολιτικοί νόμοι, Πυθαγορικαί αποφάνσεις, Βίοι ανδρών, Περί τραγωδοποιών, τα καθαρά μουσικά Περί μελοποιίας, Περί τόνων, Περί μουσικής ακροάσεως, Περί χρόνου πρώτου, Περί αρμονικής κ.ά.